Zarys historii XIII LO im. Marii Piotrowiczowej w Łodzi

Historyczną datą dla naszego liceum był rok 1945. W marcu na polecenie Kuratorium zorganizowano, pierwsze na Bałutach, XII Państwowe Koedukacyjne Gimnazjum i Liceum.

Kilkudniowej gościny udzieliła mu najpierw Szkoła 117 przy ulicy Sędziowskiej 8/10, a potem Szkoła 56 przy ulicy Wspólnej, gdzie przyjmowano zapisy uczniów i przeprowadzono egzaminy wstępne. Pierwszą siedzibę szkoła znalazła w budynku przy ulicy Orzeszkowej 31.

W marcu 1945 roku powstały:

• 3 klasy pierwsze dzienne, w tym jedna przyspieszona;
• 2 klasy pierwsze wieczorowe dla młodzieży pracującej;
• 2 klasy drugie: jedna dzienna i jedna wieczorowa;
• 1 klasa trzecia wieczorowa;
• 1 klasa czwarta wieczorowa.

W roku szkolnym 1945/1946 do szkoły uczęszczało 207 uczniów. W listopadzie tego roku szkoła otrzymała drugi budynek przy ulicy Przyrodniczej. Zajęcia odbywały się równolegle w dwóch różnych budynkach.

Pierwszy w historii szkoły egzamin dojrzałości odbył się w roku szkolnym 1946/1947. Maturę zdawało wówczas 12 uczniów, a egzamin ukończenia gimnazjum ogólnokształcącego, czyli tzw. małą maturę 48 uczniów.

18 maja 1946 roku odbyła się w szkole uroczystość wręczenia sztandaru ufundowanego przez Komitet Rodzicielski.

W roku szkolnym 1948/1949 połączono XII Gimnazjum i Liceum oraz Szkołę Podstawową nr 24. Powstała w ten sposób XII Szkoła Ogólnokształcąca Stopnia Podstawowego, którą przeniesiono do budynku przy ulicy Mackiewicza 9.

W ciągu następnych lat szkoła przechodziła metamorfozy, stając się najpierw w 1953 roku placówką świecką, nazwaną XIII Szkołą TPD Stopnia Podstawowego i Licealnego w Łodzi, a w cztery lata później, od 1 września 1957 roku, funkcjonowała już jako XIII Liceum Ogólnokształcące. Kroniki szkolne odnotowują, że 1 marca 1955 roku szkoła obchodziła uroczystość 10-lecia swojego istnienia.

W roku szkolnym 1958/1959 Rada Pedagogiczna XIII LO wystąpiła do Ministerstwa Oświaty z wnioskiem o nadanie liceum imienia bohaterki powstania styczniowego - Marii Piotrowiczowej. Wniosek uzyskał akceptację i w roku szkolnym 1959/1960 Ministerstwo zatwierdziło nazwę szkoły w dzisiejszym pełnym brzmieniu jako XIII Liceum Ogólnokształcące im. Marii Piotrowiczowej. 21 stycznia 1961 roku na Zjeździe Absolwentów z okazji 15-lecia istnienia placówki, uroczyście nadano szkole imię Marii Piotrowiczowej i wręczono kolejny sztandar ufundowany przez Komitet Rodzicielski i Opiekuńczy. Od tego roku tradycją szkoły stało się łączenie obchodów rocznicowych powstania styczniowego ze wspomnieniami o Marii Piotrowiczowej. Z tego okresu pochodzi także wierszowana biografia patronki autorstwa uczennicy klasy XIa - Mieczysławy Walczak.

Maria Piotrowiczowa
"...Walczyła i niosła pomoc walczącym
I tym na wygnaniach i tym w więzieniach.
Silna, odważna, ofiarna bez granic
Wolną ojczyznę widziała w marzeniach...
Dlatego wyrusza wraz z nim,
Na wroga z kosą uderza.
Do końca broni sztandaru
I ginie śmiercią żołnierza..."

Wtedy też zrodził się ceremoniał szkolny związany z osobą patronki: rajd do Dobrej w rocznicę bitwy, pełnienie warty honorowej przed jej portretem w gmachu liceum, a 1 listopada przy rodzinnym grobowcu Piotrowiczów na Starym Cmentarzu w Łodzi.

W roku 1958 dzięki staraniom dyrektor Macherowej rozpoczęła się budowa nowego skrzydła budynku przy ulicy Mackiewicza 9. W 1961 roku w dobudowanym skrzydle zainstalowano nowoczesne pracownie, ciemnię fotograficzną i salę gimnastyczną.

Jak podają kroniki, 22 maja 1964 roku uroczyście przekazano młodzieży piękne, nowe boisko sportowe razem z częścią spacerową.

W roku szkolnym 1967/1968, dzięki staraniom nauczycielki języka francuskiego - pani Władysławy Roszczyn, Ministerstwo Oświaty zezwoliło na eksperymentalne nauczanie języka francuskiego metodą audiowizualną. Rozszerzone nauczanie francuskiego wprowadzone zostało w roku szkolnym 1969/1970. W następnym roku liceum otrzymało w darze od Republiki Francuskiej, w dowód uznania dla nowatorskich metod prof. Władysławy Roszczynowej, elektroniczną aparaturę do nauczania tego języka. XIII LO było wtedy jedyną placówką oświatową w Łodzi posiadającą tak nowocześnie wyposażone laboratorium językowe. W tym samym roku powstało w szkole koło miłośników języka francuskiego, które zostało włączone do działającego na terenie szkoły UNESCO.

Kolejnym ważnym momentem w dziejach liceum był rok szkolny 1974/1975, kiedy przeniesiono szkołę do nowej siedziby przy ulicy Zuli Pacanowskiej 4. W tym też roku zainicjowano ścisłą współpracę między naszym liceum a Liceum Technicznym w Miluzie, w Alzacji. Bezdewizowa wymiana uczniów XIII LO i młodzieży z liceum w Miluzie trwała do 1980 roku. Warto wspomnieć, że w roku 1977, a później w 1978 do grona pedagogicznego i uczniowskiego XIII LO dołączono część rady pedagogicznej i uczniów likwidowanych wówczas XI i V LO.

Druga połowa lat osiemdziesiątych postawiła przed liceum nowe wyzwania. Konieczność sprostania wymaganiom sprawiła, że w roku 1987 wprowadzono klasy profilowane: matematyczno-fizyczne i biologiczno-chemiczne, a od roku szkolnego 1993/1994 realizowano programy autorskie:

1993 autorski program klasy turystycznej Władysława Mrozowskiego,

1993 autorski program klasy matematyczno-informatycznej Zbigniewa Szopki,

1994 autorski program klasy biologiczno-chemicznej Gabrieli Pajor i Barbary Górskiej,

1994 autorski program klasy romańskiej Aleksandry Ratuszniak, z poszerzonymi językami: francuskim, włoskim, hiszpańskim i łaciną,

1994 autorski program klasy matematyczno-informatycznej Alicji Stelmach i Wojciecha Kolańskiego (klasa pod patronatem Politechniki Łódzkiej),

1995 autorski program klasy językowo-informatycznej Kamili Bibel,

1996 autorski program klasy matematyczno-językowej Janiny Polańskiej, z poszerzonymi językami: francuskim i angielskim,

1997 otwarto pierwszą w Łodzi, a siódmą w Polsce, klasę dwujęzyczną, z wykładowym językiem francuskim,

1997 autorski program klasy ekologicznej Urszuli Rek, z poszerzonym programem matematyki,

1997 autorski program klasy matematyczno-informatycznej (powtórzenie programu),

1998 autorski program klasy geograficzno-historycznej Grażyny Sobczyńskiej,

1999 autorski program klasy matematyczno-fizycznej (powtórzenie programu),

2000 autorski program klasy matematyczno-informatycznej (powtórzenie programu),

2000 autorski program klasy językowo-informatycznej (powtórzenie programu),

2001 autorska trzecia klasa gimnazjum dwujęzycznego Barbary Górskiej i Aleksandry Ratuszniak.

Ważnym wydarzeniem w dziejach liceum była rocznica 50-lecia szkoły. 25.11.1995 roku odbyło się uroczyste spotkanie, w którym wzięli udział emerytowani i pracujący wówczas nauczyciele, absolwenci, a także młodzież liceum. Z tej okazji rada pedagogiczna, z inicjatywy dyrektora szkoły Elżbiety Wodzyńskiej, uchwaliła wprowadzenie odznaki "Zasłużony dla XIII". Od tego roku odznakę przyznaje się osobom zasłużonym dla rozwoju szkoły.

W związku z 50-leciem XIII Liceum Ogólnokształcącego jeden z absolwentów (Henryk Przybylski) przekazał szkole jej pierwszy sztandar z roku 1946. Sztandar ten przechowywała, na prośbę ówczesnej dyrektorki pani Łucji Macherowej, jego matka - pani Czesława Przybylska.

W roku 1997 w XIII LO powstała pierwsza w Łodzi klasa dwujęzyczna z wykładowym językiem francuskim. Od tego momentu szkoła ściśle współpracuje z Ambasadą Francji w Warszawie.

W roku szkolnym 2005/2006 XIII Liceum Ogólnokształcące obchodziło 60-lecie swojego istnienia. Uroczystość odbyła się 4 grudnia 2005 w Teatrze Muzycznym. Zaszczycili nas swoją obecnością przedstawiciele władz samorządowych, oświatowych, przedstawiciele Ambasady Francji w Polsce. Wśród gości znaleźli się emerytowani nauczyciele i pracownicy szkoły, a także absolwenci i rodzice. Zostały wręczone odznaki "Zasłużony dla XIII LO" oraz "Honorowa odznaka XIII LO". W murach szkoły spotkali się nauczyciele, uczniowie, absolwenci i pracownicy szkoły. Był to trzeci zjazd absolwentów Trzynastki.

W 2007 roku, z inicjatywy dyrektor Barbary Górskiej, ufundowany został nowy sztandar szkoły. Fundatorami zostali nauczyciele, rodzice, uczniowie i Urząd Miasta Łodzi. Poświęcenie sztandaru nastąpiło w czasie uroczystej mszy świętej 27 kwietnia 2007 roku.

W roku szkolnym 2007/2008 sekcja dwujęzyczna świętowała 10-lecie swego istnienia.